In een tijd dat de Brexit-soap al onze aandacht heeft en klimaatdebatten de provinciale verkiezingen hebben gedomineerd, heeft Europa ondertussen aan een andere controverse gewerkt: de Richtlijn inzake auteursrechten. Een richtlijn die het Internet om zeep zal helpen, aldus journalisten en tech-goeroes zoals Tim Berners-Lee en Jimmy Wales.
De Richtlijn inzake auteursrechten
Deze angst wordt veroorzaakt door de nogal saai klinkende ‘Richtlijn inzake auteursrechten in de Digitale Interne Markt‘. Het Roemeense voorzitterschap van de EU werd op 1 januari 2019 meteen in het diepe gegooid. Van hen wordt verwacht dat ze de auteursrechtdiscussie, geërfd van de Oostenrijkers, tot een goed einde brengen – bij voorkeur voordat een nieuw parlement en een nieuwe commissie aantreden. Misschien hangen ze al aan de telefoon met Theresa May om tips te vragen?
Dus wat is de winst, en waar zit de pijn?
De niet al te pakkend getitelde Richtlijn inzake auteursrechten is een goedbedoeld stuk wetgeving, dat creatieve werken moet beschermen tegen (mis) toe-eigening. Terwijl ik mij hier de blaren op de vingers typ, zit ergens misschien wel iemand die niet kan wachten om deze blog te kopiëren en te plakken. Maar serieus, filmregisseurs, acteurs, muzikanten, fotografen, journalisten en vele anderen willen hun werken beschermen. Ik betwijfel of regisseurs graag zien dat hun inspanningen worden teruggebracht tot internetmemes. En terwijl er lichten definitief uitgaan op de kantoren van nieuwsdagbladen in heel Europa, zullen vele journalisten jammeren dat ‘Het Internet mijn werk heeft ingepikt’.
Het doel is dus om auteurs-in-de-brede-zin-van-het-woord te beschermen. Hun creatieve werk wordt gestolen en (her)gebruikt door mensen die niet over het talent of de vaardigheden beschikken om zelf iets te maken. Europa wil daar iets aan doen en het gevolg is een nieuwe richtlijn waarvan twee artikelen er nogal uitspringen:
Artikel 11
OK, Artikel 11 klinkt behoorlijk saai. Het maakt deel uit van die even saai klinkende Richtlijn inzake auteursrechten. Het artikel, ook wel ‘linktax’ genoemd, bepaalt dat er voor ‘stukjes tekst’ die linken naar nieuwsmedia moet worden betaald. De theorie is dat de linktax de oorspronkelijke uitgevers geld zal opleveren om hun journalisten te betalen. Maar op de lange termijn kan dit ook een negatief effect hebben op kranten en tijdschriften. Richard Gingras, vice-president van de nieuwsafdeling bij Google, heeft gedreigd Google Nieuws activiteiten te staken in Europa als de EU doorgaat met haar plannen voor Artikel 11. Hij verwijst daarbij naar Spanje, waar in 2014 een vergelijkbare wet werd geïntroduceerd. Google zag het niet zitten om te betalen en besloot Spaanse nieuwsartikelen niet meer te tonen in zoekresultaten. Dit leidde tot een aanzienlijke daling in verkeer op de sites van de Spaanse kranten. Duitsland probeerde eerder al iets soortgelijks met hetzelfde resultaat.
Artikel 13
Artikel 13 van de Richtlijn inzake auteursrechten is de kwaadaardige tweelingbroer van Artikel 11. Het verplicht internetplatforms geüploade content te controleren op eventuele schending van auteursrechten en die content dan onmiddellijk te verwijderen. Gebeurt dit niet, dan zijn zij aansprakelijk te stellen voor verspreiden van auteursrechtelijk beschermd materiaal. Feitelijk is dit een heruitvinding van hoe auteursrecht werkt. Er zal automatisch actie worden ondernomen namens de rechthebbende. Internetbedrijven zoals Youtube zijn verantwoordelijk, niet de auteur wiens rechten zijn geschonden.
De angst is dat bedrijven zoals Youtube zich gedwongen zullen voelen om, als voorzorgsmaatregel, agressieve filters in te zetten die content vroegtijdig moet herkennen en verwijderen. Dit schaadt het internet omdat mensen die muziek en video gebruiken om hun verhalen te delen gecensureerd zullen worden. Sterker nog, zelfs geavanceerde filtersystemen zoals Content ID van Youtube (kosten: $60.000.000,=) vertonen ernstige tekortkomingen.
Doctorow schreef: “legitieme werken worden gecensureerd door oneigenlijke auteursrechtclaims: NASA wordt geblokkeerd voor het posten van zijn eigen Mars rover beelden, klassieke pianisten worden geblokkeerd voor het plaatsen van hun eigen uitvoeringen, vogelzang resulteert in gecensureerde video’s, academische conferenties verliezen het geluid van hun presentatoren omdat de gehuurde hal tijdens de lunchpauze muziek speelde – je kunt zelfs geen stilte plaatsen zonder de handhaving van het auteursrecht te activeren.”
Julia Reda (MEP) publiceerde vorig jaar een aantal voorbeelden van wat er mis kan gaan als geautomatiseerde filters gaan bepalen wat wel en niet kan worden uitgezonden. De conclusie? We zijn waarschijnlijk niet klaar voor Judge Dredd-achtige gerechtigheid.
Wat is nu de situatie?
Afgelopen herfst heeft de EU geprobeerd een aantal bezwaren te verhelpen, maar het mocht niet baten. Elf landen stemden begin januari tegen de Richtlijn inzake auteursrechten, zo ook Nederland. Volgens Reda was het belangrijkste bezwaar het gebrek aan bescherming voor internetgebruikers. Tegelijkertijd hebben veel houders van audiovisuele rechten een lijst met bezwaren ingediend tegen de aanpassingen die nu op tafel liggen. Volgens hen werden grote online platforms zoals Youtube te veel tegemoet gekomen.
Dus na twee jaar debat (klinkt zeker bekend voor de Britse lezers?), Is het redelijk om te zeggen dat kiezers artikel 13 haten. De petitie daartegen is gericht op het bereiken van 5 miljoen handtekeningen. Jonge creatievelingen voelen dat hun bestaansmiddelen bedreigd worden. Internetplatforms waarschuwen dat dit het internet zal verwoesten. En nemen zelfs enkele van de expliciet beoogde begunstigden er afstand van. Onafhankelijke academici en experts hebben natuurlijk al jarenlang verteld, aan iedereen die het maar horen wilden, over de problemen.
Dinsdag 26 maart om 12:30 uur was het moment van de waarheid, toen alle leden van het Europees Parlement over de EU Richtlijn Auteursrechten stemden. Het teleurstellende resultaat: ze hebben de nieuwe wetgeving geaccepteerd.
Virtuele vuilnisbak
Naar mijn mening moet de Richtlijn inzake auteursrecht verdwijnen in de virtuele vuilnisbak. Youtube, Google News, Facebook, Pinterest, et alia, zouden een collectieve licentie moeten afnemen voor de content waarvan zij ons aanmoedigen het te delen. Content makers verkrijgen daaruit een nieuwe bron van inkomsten en wij zullen met enig plezier zien dat deze platformen tenminste ergens belasting voor betalen. Dit model is niet afhankelijk van upload filters die meer problemen creëren dan ze oplossen. Het zal kleine startups en platformen – die zich over het algemeen überhaupt niet schuldig maken aan auteursrechtschending – niet onnodig belasten.
Onze Pulse-software is ontworpen om toegangsrechten en auteursrechtschending binnen een global organisatie te beheren. Als u meer wilt weten over onze software. Neem dan contact op met BSL.
